Auteur Uitgave Vogelserie Atlas Contact |
De zanglijster Deze recensie heeft me best veel tijd gekost. Is ook geen wonder: het is een van de dikste pillen uit de prachtige Vogelserie Atlas Contact (deel 27). Auteur Erwin Kompanje heeft een pen die rijkelijk vloeit: net als De houtsnip is De zanglijster wijdlopig en voorzien van talrijke citaten en gegevens. Kortom: wil je meer dan uit de gebruikelijke vogelboeken te weten komen over zanglijsters, dan moet je dit boek zeker aanschaffen. Dat ‘wijdlopige’ bedoel ik niet negatief. Het zijn anekdotes in het boek die wellicht niet zo nodig zijn om meer over zanglijsters te leren, maar die de uitgave extra diepgang geeft, en daarmee veel papier vergt. Zoals het aangrijpende verhaal over een vriendin die in de laatste fase van haar leven rust en berusting vond in de zang van een zanglijster. Het was haar palliatie. Hoe meer je je in het leven van een plant of een dier verdiept en hoe meer je erover te weten komt, hoe meer vragen er open blijven. Waarom sommige zanglijsters een voorkeur hebben voor segrijnlakken en andere voor gele of roze slakken. Waarom hun zang individueel zo verschillend is. Waarom ze hun nesten plamuren met slijk (in tegenstelling tot alle andere lijsterachtigen). Uitgebreid gaat Kompanje in op de vier ondersoorten van de zanglijster, die vrijwel niet van elkaar te onderscheiden zijn. Zelfs niet met balgen in de hand. Toen ik dat las vroeg ik me af wie die ondersoorten benoemd heeft. Ook de auteur vraagt zich af of het niet gewoon om ‘de’ zanglijster gaat met wellicht wat geografische kleurverschillen. Misschien slaat de drang door om subtiele verschillen meteen aan te merken als een andere (onder)soort. Duidelijk is dat er steeds minder zanglijsters zijn, minder merels, minder kieviten, minder grutto’s, minder leeuweriken, minder… De zelfzuchtige en niets ontziende mens roeit in rap tempo zijn medebewoners van deze planeet uit. Zo ook zanglijsters. Een boek als De zanglijster met heel veel info over deze vogel zal in de toekomst een waardevol naslagwerk in de bibliotheken zijn. Zover is het nog niet. We kunnen nog genieten van de zanglijster en andere vogels. Kompanje citeert de gouden tip van John Richard Jefferies om vogels te observeren: roerloos blijven staan, geen geluid maken, onverschillig zijn en ze niet recht in de ogen te kijken. Dat werkt! Ik probeer daarbij ook wel eens om zachtjes wat te murmelen, en voor mijn gevoel werkt dat nog beter. Maar dat heeft verder niets met dit uitgebreide en informatieve boek te maken. AdG, 21 mei 2025
|
De zanglijster
|
|