Vogels een leven lang

Auteur
Nico de Haan

Illustraties
Elwin van der Kolk

Uitgave
Kosmos 2023
320 pagina’s, 15 x 22 cm, harde omslag
ISBN 978 90 4393 050 5
€ 25

Vogels een leven lang

Ik zie het levendig voor me: bebaarde man zit langs de IJssel (“de mooiste rivier van Nederland”) met zijn rug tegen een boom, verrekijker om de nek, telescoop op statief, een thermosfles met koffie, koeken en een vogelboek naast hem. Geduldig wachtend op en speurend naar al die gevleugelde dieren die zijn leven zo veraangenamen. Iemand die de natuur echt beleeft, zonder de stress van apps die zeldzame vogels melden en zonder het gejaagde rennen van twitchers met fotocamera’s.

Het is Nico de Haan, van kinds af aan besmet met het vogelvirus (is iets heel anders dan pluimveegriep). Hij was ongeveer tien jaar, zo’n 65 jaar geleden, toen een baltsende gekraagde roodstaart de liefde voor vogels bij hem binnenvloog. Hij is al bijna een halve eeuw beroepsmatig vogelbeschermer en zijn ervaringen heeft hij gebundeld in het kostelijke boek ‘Vogels een leven lang’.

De Haan schrijft zoals hij praat en waardoor hij bekend is van (radio en) televisie. In makkelijk te volgen zinnen, zo beeldend geformuleerd dat je als het ware samen met hem zijn avonturen beleeft, dat je ademloos de aanval van een bruine kiekendief op een eend met kuikens voor je ziet gebeuren.

Onze nationale vogelgoeroe weet een ontspannen sfeertje op te roepen van bewondering en verwondering voor de natuur, met respect voor alles wat groeit en bloeit. Het massale gejaag achter zeldzame dieren is niets voor hem. Hij is soms ook kritisch, zoals over het verstorende vliegtuiggebrom boven ons. “Nederland een vogelland? Vergeet het maar. Nederland is een Schiphol-land en vliegtuigland geworden. Tijd voor actie”. Hij vindt kritiek op het bijvoeren van tuinvogels onterecht en motiveert waarom er niets tegen is om te voeren op een manier dat de vogels er baat bij hebben, ook ’s zomers.

Het boek is verdeeld in vier delen: voorjaar, zomer, herfst en winter. Hij vertelt daarin over de vele vogelsoorten die hij in zijn leven heeft gezien en waarvan hij het gedrag heeft bestudeerd. De portretten die hij van de vogels schildert zijn heel treffend. Evenals hun roepjes en geluiden, want De Haan is een meester in het omschrijven van vogelzang.

“Vogels kijken is een soort verslaving, maar ik geniet ervan en het maakt me gelukkig”, vertelt De Haan, die samen met zijn vrouw Els uren vanachter hun raam naar de bosuilen en andere vogels in hun tuin kunnen kijken. Of met zijn Russische legerkano te water gaat om samen met een vriend ongestoord van het vogelleven te kunnen genieten.

Want daar draait dit heerlijke boek om: geen vluchtige waarnemingen en snel foto’s maken van vogels maar om het rustig beleven van de schoonheid en het gedrag van onze gevleugelde mede-aardbewoners. De Haan is een vogelbeschermer pur sang, is al diverse malen onderscheiden en ook om dit boek mag een lintje.

AdG, 24 november 2023