Bedreigde vogels in Nederland

Bedreigde_vogels_in_Nederland

Auteurs
Robert Kwak, Ruud van Beusekom,
Ruud Foppen, Jip Louwe Kooijmans
en Kees de Pater

Illustraties
Elwin van der Kolk

Uitgave
KNNV Uitgeverij 2018
176 pagina’s, 18 x 25 cm, harde omslag
ISBN 978 90 5011 668 8
€ 24,95

Bedreigde vogels in Nederland
Vogels van de Rode lijst in hun leefgebied

Eigenlijk zou een boek als dit overbodig moeten zijn. Hoe lang luiden we al niet de noodklok over de staat van onze natuur? Waarom worden de argumenten voor natuurbehoud zo gemakkelijk opzij gelegd? Het antwoord is eigenlijk niet zo moeilijk. We hebben een economie die gebaseerd is op uitputting.

We denken op korte termijn. Politieke partijen zijn bang voor stemmenverlies om de impopulaire boodschap te verkondigen. Want natuur- en milieuherstel zou zo maar iets kunnen kosten. Misschien moeten we onze levensstijl wel een beetje veranderen.

Is het erg dat het slecht gaat met het milieu, dat de biodiversiteit zo snel afneemt? Dat er sinds de jaren zeventig in Europa een half miljard minder vogels zijn? Het antwoord staat in de inleiding: ‘Jazeker (is dat erg). Niet alleen vanwege de eigenstandige waarde van natuur: de toestand van het leefgebied van de vogels staat óók voor de toestand van onze eigen leefomgeving.’ Het gaat dus ook en vooral over onszelf.

Er worden zes leefgebieden besproken en eigenlijk gaat het maar in één leefgebied goed met vogels, in het zoete water en moeras. De laatste decennia zijn er veel van die leefgebieden bijgekomen, denk maar aan de Groene Jonker. Een vogel als de roerdomp heeft daarvan geprofiteerd en is op de Rode Lijst een plekje opgeschoven. Van bedreigd naar kwetsbaar.

In de andere leefgebieden: kust en duin, heide en hoogveen, bos, stedelijk gebied en boerenland is het kommer en kwel. Het zal voor degenen die regelmatig buiten komen geen verrassing zijn dat vooral de vogels van het boerenland schrikbarend in aantal afnemen. Waar is de grutto? Waar is de veldleeuwerik? Drastische maatregelen zijn nodig om deze gewone soorten te behouden.

We vinden in het boek een gedegen onderbouwing voor natuurbehoud en daarmee voor behoud van vogelsoorten. Met kaartjes en talloze grafieken en tabellen wordt de staat van onze wilde vogelstand beschreven. Hulde aan de samenstellers van dit boek! Je kunt niet om de feiten heen. Het is verplichte kost voor elke beleidsmaker die natuur en milieu in zijn portefeuille heeft. Met de opdracht er dan ook iets aan te doen.

Ik ben zeer benieuwd of dat ook werkelijk het geval zal zijn. Of verschijnt er over een jaar of vijftien een boek met een lange lijst uitgestorven vogels?

Ko Katsman, 23 november 2018