Woensdag 25 februari 2004 – Ballen, botten, knollen en zwammen

In de natuur kom je de meest wonderlijke, vreemde, onverklaarbare zaken tegen. Wij weten nog zo weinig, steeds wordt er een tipje van de sluier opgelicht. Zo las ik vanmorgen dat vogels bij hun trek tussen zomer- en wintergebied gebruik maken van aardmagnetisme (dat was al bekend) maar dat ze het magnetisme zíén, met hun ogen dus. Nou ja! Deze week sprak ik een paddenstoelen-mossenspecialist die vertelde dat er op zijn gebied ook nog immens veel te ontdekken valt, en te leren.

Nou, als specialisten nog veel moeten leren, dan is het duidelijk dat een grasduinertje zoals ik al helemaal niets weet. Als ik weer eens iets ‘onbekends’ tegenkom, doe ik dan ook graag een beroep op deskundigen. Dat heb ik gedaan voor alle vreemde zaken in Vogeldagboek van vandaag.

Want je mag een braakbal toch wel een vreemd voorwerp noemen! Bekend is dat uilen ze produceren, maar ook tal van andere vogelsoorten maken braakballen, zelfs ijsvogeltjes. Onderstaande braakbal lag op 19 februari langs het fietspad bij de Starrevaarthut. Het is (waarschijnlijk) een braakbal van een kerkuil, door de regen is de buitenkant wat weggesleten waardoor er veel botjes zichtbaar zijn.

Braakbal van kerkuil (Tyto alba – Barn Owl; pellet), ongeveer 5 cm lang, Starrevaart 19-2-2004.

Bij de ontleding van de bal heb ik gebruik gemaakt van het handige boekje Braakballen pluizen (Uitgave KNNV, ISBN 90-5011-125-4). Het was heel wat jaren geleden dat ik een braakbal opende, vroeger ging het zonder bril maar nu had ik zelfs een loep nodig! Desondanks volgde ik, zo bleek later, een verkeerd spoor en kwam ik bij een bruine rat uit. Maar het is een veldmuis, zo is mij verzekerd. De lengte van snijtanden tot en met kiezen is zo’n 1,5 cm lang. De schedel/kaak van een woelrat ziet er hetzelfde uit, maar is ten minste 2 cm lang.

Het ziet er op zo’n grote foto nogal beangstigend uit, maar het is slechts 1,5 cm lang en het is de schedel (met snijtanden en kaak) van een veldmuis (Microtus arvalis – Common Vole). De botten zaten in de braakbal van een kerkuil, 19-2-2004.

Aan de westkant van de Meeslouwerplas, net voorbij het eerste plasje vanaf de Kniplaan, groeiden in de herfst en winter wat paddenstoelen, nogal verspreid. Het is het gewoon donsvoetje (Tubaria furfuracea – Scurfy Twiglet), een algemene zwam op kleine takjes, houtsnippers e.d. Foto gemaakt op 27-12-2003.

In de inmiddels opgedroogde bagger langs de Starrevaart zie je soms van die vreemde, donkere bolletjes liggen, vaak aan elkaar verbonden. Het zijn de knollen van Heen (Bolboschoenus maritimus – Sea Club-rush), dat vroeger zeebies werd genoemd. Het is een algemene plant van zoet en brak maar ondiep water. Die knolletjes zie je niet zo vaak. Gevonden op 23-2-2004.