Juni 2003 – Gard&Sologne 9

Hoe komen planten en dieren aan hun naam? Dat vraag ik me vaak af als je de mooiste, of onbegrijpelijke, namen van vogels, vlinders en bloemen ziet.Ik heb een boek met verklaringen van vogelnamen, van bijvoorbeeld vlinders en bloemen (nog) niet. Dan speur ik eens op internet of vraag ik het links en rechts.

Zo zag ik in de Gard vlinders met de romantische naam Zilveren Maan. Wie zou nou zoiets bedacht hebben? Kennelijk hebben de zilverkleurige vlekken op de onderzijde van de achtervleugel de vorm van een maan. In de wetenschappelijke naam (Boloria selene) komt de de Griekse maangodin (Selene) terug. In andere talen speelt de maan overigens geen rol. Bij het plantje blaassilene komt de naam van de blaasvormige kelk aan het uiteinde van de stengel.

“Van vlinder en plantje een paar foto’s”, schreef ik na de vakantie. Tot een oplettende lezer me erop attent maakte dat op de foto (boven) geen zilveren maan stond maar een zilvervlek. De lichte rand rond de zwarte vlek (links van de parelmoeren vlekken) komt alleen bij de zilvervlek (Boloria euphrosyne – Pearl-bordered Fritillary) voor. Bij de zilveren maan is die zwarte vlek groter en zonder lichte rand. Verder zijn de zilverkleurige vlekken van de zilvervlek feller. Zilvervlekken houden van bosranden e.d. terwijl zilveren manen vooral kiezen voor natte graslanden, later fotografeerde ik er nog een op nat blauwgrasland in de Meije. Zilvervlekken zijn in ons land al ruim veertig jaar uitgestorven.

Ook dit is een zilvervlek (Boloria euphrosyne – Pearl-bordered Fritillary), de bovenkant.

Het (meest opvallende) verschil tussen duin- en bosrandparelmoervlinders (vroeger adippevlinder genoemd) zit ook al in een stip. Op de foto een duinparelmoervlinder (Argynnis niobe eris – Niobe Fritillary), overigens de lichte vorm eris waarvan de zilveren vlekken ontbreken. Duidelijk zichtbaar is de zwarte stip met lichte rand op de middencel tegen de wortel. Bosrandparelmoervlinders hebben alleen een witte vlek, zonder zwarte stip. De duinparelmoervlinder is in ons land ernstig bedreigd en komt alleen nog voor langs de noordelijke duinen van Holland, op de Wadden en een enkele lokatie op de Hoge Veluwe.

Dit is de bovenkant van de duinparelmoervlinder (Argynnis niobe – Niobe Fritillary).

Blaassilene (Silene vulgaris – Bladder Campion).