De plantencode

De plantencode

De betekenis van kruiden, struiken en bomen in de Europese volkscultuur

Auteur

Marcel De Cleene

Uitgave

Davidsfonds, Leuven

2008, 408 pagina’s,

16,5 x 24 cm

ISBN 978 90 5826 516 6

Prijs

€ 34,50

De_plantencode

BESPREKING

Elk jaar wordt de bos rode rozen die ik op onze trouwdag aan mijn eegade geef groter. Iedereen weet dat rode rozen liefde en schoonheid symboliseren. Vandaar! Dat ik geen witte rozen geef (teken van maagdelijkheid) zal ook nog wel duidelijk zijn, maar waarom niet een prachtige bos goudsbloemen of anjers (als ze ’s winters verkrijgbaar zijn)?

Prof. Marcel De Cleene, gebiologeerd door plantlore en plantensymboliek, weet daar alles van en beschrijft het ook allemaal. Door de eeuwen heen hebben planten een symbolische betekenis gehad, of hebben ze die nog. Tal van volksgebruiken zijn op planten gebaseerd, hebben een religieuze betekenis of komen voor in uitdrukkingen.

Veel landen hebben een plant als symbool in hun vlag. In Estland is de korenbloem de nationale bloem. Een korenbloem heeft diverse betekenissen en symboliseert in Estland, samen met korenvelden, het dagelijkse brood. In andere gebruiken vertegenwoordigt hij het rechtse gedachtegoed (o.a. Oostenrijk). Overigens is de foto van de korenbloem in het boek volgens mij een(berg)centaurie, lid van dezelfde familie.

Zo worden tal van planten ontleed. De hyacint voor verlangen naar de hemel, hulst als zinnebeeld van leven, heide voor eenzaamheid en weemoed (dopheide zie je vaak als kerkhofplant), een klavertjevier brengt geluk. Bij huwelijken worden tarwekorrels (of rijst) als symbolen van vruchtbaarheid naar het bruidspaar gegooid. Veel planten en bloemen hebben in diverse culturen een verschillende betekenis; dat komt allemaal aan de orde.

Het boek gaat over de volksgebruiken en hoe die zijn ontstaan, niet over de helende werking van planten. Over volksgeneeskunde, gebruik in de keuken, magie, volksgeloof, sprookjes en nog uitgebreidere symbolische betekenissen, moet men duiken in het eerder verschenen omvangrijke Compendium van rituele planten in Europa, mede van dezelfde schrijver.

SAMENVATTING

Er valt ongelooflijk veel te vertellen over de symboliek van bloemen, kruiden, struiken en bomen. Waarom is aan de ene plant een andere betekenis toegedicht dan aan de andere? Dit boeiende boek geeft royale informatie over de betekenis van planten in onze cultuur. Het boek is goed verzorgd: mooi papier en talrijke foto’s en tekeningen.

31 juli 2008