Vrijdag 29 november 2002 – Insteekhaventjes uitgegraven
Parels in het gebied van de Vogelwerkgroep Koudekerk/Hazerswoude e.o. zijn de Kruiskade en het Spookverlaat, met de Amalia-kijkhut, op de grens van Hazerswoude-Dorp en Alphen a/d Rijn. Al heel lang onderhouden actieve leden van de vwg de begroeiing, knotten de wilgen en plegen andere onderhoudswerkzaamheden, in overleg met en met steun van eigenaar Staatsbosbeheer.
Cor Kes, een van die vwg’ers, belde me vanmorgen dat ‘verlande insteekhaventjes’ uitgegraven zouden worden. ‘Verlande insteekhaventjes’?? Oud verslaggeversbloed kruipt nog steeds overal, dus gewapend met blocnote en tegenwoordig zelfs met camera op naar de Kruiskade.
Zo tussen 900 en 1400 zijn de uitgestrekte veenmoerassen rond Alphen ontgonnen. De Kruiskade is een eeuwenoude afscheidingskade tussen de polders die hierbij ontstonden, in dit geval de Hoornse Polder en de Polder Rietveld. Om goederen van de ene polder (waar de waterstand hoger of lager was) naar de andere te kunnen brengen, werden ‘haventjes’ gegraven waar schouwen in konden aanleggen. Vanaf die beschutte plek kon de inhoud van de ene boot over de kade worden gedragen naar de boot die aan de andere kant wachtte.
Vandaag zijn drie van de vijf insteekhaventjes van de Kruiskade uitgebaggerd, ontdaan van grond, wortels, takken en stammen en vooral niet te vergeten van allerlei denkbare rotzooi dat ‘mensen’ langs de kade hebben gedumpt. En zo is een nieuwe stap gezet naar herstel van de oude waarden en nieuwe mogelijkheden van dit interessante gebied.
Langs de Kruiskade zijn nog een tiental verlande insteekhaventjes, een vijftal herkenbaar, enkele andere uitsluitend op aanwijzing van omwonende boeren te vinden. Machinist Toon Bosboom van de fa. Van Leeuwen uit Delfgauw bezig met het uitgraven van zo’n haventje.
In het midden van de foto de enige insteekhaven, bij de boerderij van De Frankrijker, die altijd open gebleven is. Iets verderop heeft de vwg al eens eerder een haventje uitgegraven. Rechts is nog net de Amaliaplas zichtbaar.
Kijkje vanaf de Kruiskade (op de voorgrond de al lang bestaande insteekhaven) en rechts de plas bij de Amalia-vogelkijkhut.
Zó mooi is het langs de Kruiskade en het Spookverlaat: aan de andere kant van de Amaliaplas de kijkhut en links daarvan het ooievaarsnest.