200123 Nagels van snippen

Houtsnip100212

Watersnip010215E
* Houtsnip, Scolopax rusticola, Eurasian Woodcock, Bécasse des bois, Waldschnepfe *
* Watersnip, Gallinago gallinago, Snipe, Bécassine des marais, Bekassine *
Oppervlakkig gezien lijken houtsnip (boven) en watersnip op elkaar. De houtsnip is groter,
heeft een kortere snavel en breedtestrepen op de kop, de watersnip heeft lengtestrepen.

Bij het schrijven van de recensie over Het Prentenboek merkte ik op
– op gezag van andere bronnen – dat de auteurs niet hadden gemeld
dat de (nagels van de) middelvingers van houtsnippen een kleine afwijking hebben.
Ze staan niet recht, in tegenstelling tot de nagels van watersnippen.
Zulke opvallende kenmerken zijn natuurlijk handig bij het determineren van prenten van snippen.

De schrijvers vonden dat ik hun boek met die opmerking onrecht aandeed:
zij hadden in het veld die verschillen tussen de nagels nooit geconstateerd.
O.m. in de gidsen van Weyling Tracking komt dat verschil wel aan de orde.

(Overigens zijn dit beide prima sporenboeken.
In Het Prentenboek wordt extra veel aandacht geschonken aan loopsporen van vogels.
De gidsen en digitale informatie van Weylin Tracking zijn uitgebreid en worden telkens geactualiseerd.
Zeker moet ook genoemd worden de recent verschenen Veldgids Diersporen Europa.)

Na een ‘levendige’ discussie, waar we niet uitkwamen, ben ik zelf op onderzoek uitgegaan.
Naturalis Biodiversity Center in Leiden was zo vriendelijk mij toegang te geven
tot hun collectie balgen van houtsnippen en watersnippen. Toen ik er gisteren kwam,
lag alles al keurig gereed in één van de vele, gespecialiseerde laboratoria.
(Wat een prachtig natuurmuseum is Naturalis toch! Zeker in deze donkere dagen een bezoek waard.)

Houtsnip_nagels_Naturalis230120
* Houtsnip, Scolopax rusticola, Eurasian Woodcock, Bécasse des bois, Waldschnepfe*
Op deze foto is goed te zien dat de nagel van de middelvinger van de houtsnip gebogen is.

Zoals zo vaak het geval is als je je verdiept in een (natuur)onderwerp,
blijkt bij grondig onderzoek de uitkomst niet zo eenduidig te zijn als je zou hopen.
Ik heb vele tientallen balgen bekeken. Bij een aantal houtsnippen
bleken de nagels van de rechterteen een kleine buiging naar links te maken
en de nagels van de linkterteen stonden licht gebogen naar rechts (naar binnen).
Bij geen van de (dunnere) nagels van de watersnip heb ik schuine nagels gevonden.

Het valt overigens niet mee om precies te zien of een nagel recht is of gebogen.
Je moet hem dan precies van bovenaf kunnen bekijken, en dat is met balgen vaak niet mogelijk
als je de poten althans niet wil beschadigen. Voor honderd procent zekerheid
zou je gipsafdrukken moeten maken. Maar probeer maar eens dergelijke fragiele nagels
allemaal op dezelfde wijze in het gips te drukken. Dat kan bijna niet.

Vogels zelf zetten hun pootjes wel netjes recht in het zand, de modder of de sneeuw.
Dat levert dan een duidelijk beeld op van de stand van de tenen en de nagels.
Ik heb mijn best gedaan en vastgesteld dat sommige houtsnippen scheve nagels hebben,
dat niet gezien bij watersnippen, maar noem dit geen ‘wetenschappelijk’ bewijs.
Laat nu verder de specialisten in het veld het raadsel van de middelvingernagels maar uitvechten!

Watersnip_nagels_Naturalis230120
* Watersnip, Gallinago gallinago, Snipe, Bécassine des marais, Bekassine *
Bij de balgen van watersnippen heb ik geen afwijkende stand van de nagels gezien.