190312 Vroege broeders in de wind

Meerkoet110319
* Meerkoet, Fulica atra, Eurasian Coot, Foulque macroule, Bläßhuhn *
Je bent meerkoet, het is aangenaam lenteweer, je weet niet wie Gerrit Hiemstra is
en je hebt geen kalender. Gewoon gaan broeden dus, al vinden mensen dat wel gevaarlijk aan de vroege kant.
De afgelopen dagen zag ik futen bezig, diverse meerkoeten op het nest, zelfs knobbelzwanen
die al op het nest zitten, er zijn al volop ganzeneieren. De aanhoudende stormachtige wind
lijkt alleen maar last te geven aan hoogbroeders, zoals ooievaars en roofvogels. Gisteren, Spookverlaat.

Wittekwikstaart080319
* Witte kwikstaart, Motacilla alba, White Wagtail, Bergeronnette grise, Bachstelze *
Opwaaiende veren van een kwikstaart vrijdag in Hazerswoude. Mede daardoor is niet goed te zien
of deze ruiende kwikstaart een witte kwikstaart is (ik denk van wel) of een rouwkwikstaart.
Daar zouden de vele grijze buikveren en de scherp afgetekende vleugelveren op kunnen wijzen.
Maar al met al zou dan de mantel (bovendelen) nu toch al veel donkerder moeten zijn.

Wulp110319
* Wulp, Numenius arquata, Curlew, Courlis cendré, Großer Brachvogel *
Tal van vogels zie je in slootkanten of in diepe greppels schuilen voor de straffe wind.
Vanmiddag zag ik zelfs twee ooievaars in een hoge greppel uit de wind foerageren.
In De Wilck zie ik niet veel wulpen meer. De laatste vogels waaien ook bijna weg.
Dit mannetje (relatief korte snavel) is even uit de beschutting omhoog gekropen.

Grutto110319
* Grutto, Limosa limosa, Black-tailed Godwit, Barge à queue noire, Uferschnepfe *
Vorige week hadden gruttopaartjes al de gezamenlijke pleisterplaatsen verlaten en in De Wilck
hun broedplaatsen opgezocht. Zolang het zo hard waait, zie je ze daar nauwelijks meer. Gisteren.

Huismus280219A
* Huismus, Passer domesticus, House Sparrow, Moineau domestique, Haussperling *
Uit rustiger dagen: een mannetje huismus voor het raam van vakantiehuis in Goedereede.

Smienten110319
* Smient, Mareca penelope, Eurasian Wigeon, Canard siffleur, Pfeifente *
Het aantal overwinterende smienten begint nu zichtbaar af te nemen. In april zijn de meeste weg,
vertrokken naar hun broedgebieden in het noorden van Europa tot in Siberië.
De meeste paartjes zijn nu wel gevormd: je ziet ze op het ogenblik vaak samen zwemmen en eten. De Wilck.

 
* Red de boerenlandlandvogels *
Met de verkiezingen van de Provinciale Staten in het vooruitzicht (20 maart) doet Vogelbescherming
een appèl op de kandidaten: De natuur van het boerenland is jullie verantwoordelijkheid!
U kunt deze oproep per provincie ondersteunen. Ik heb uiteraard voor Zuid-Holland gekozen.
 

Goudvink110319ID
* Goudvink, Pyrrhula pyrrhula, Eurasian Bullfinch, Bouvreuil pivoine, Gimpel *
Foto en tekst Inge Duijsens: Dit weekend zag ik voor het eerst goudvinken in onze Franse tuin.
Ik ben meteen in mijn schuiltentje gaan zitten en zag twee mannetjes en twee vrouwtjes.
De mannetjes zijn felrood gekleurd, bij de vrouwtjes zijn de kleuren minder opvallend.
Op de foto van dit mannetje zie je goed de rode lakveertjes op de kleinste armpen.

 
* De kleur van kruisbekken *

Onlangs stond in Vogeldagboek een foto van Inge van een geelgekleurde kruisbek, een vrouwtje.
Enkele lezers dachten dat het misschien een jong mannetje zou kunnen zijn dat nog niet op kleur is.
‘Normaal’ hebben mannetjes kruisbek een oranje/rode en vrouwtjes een geel/groene kleur.
De vraag voorgelegd aan Hein van Grouw, conservator vogels van The Natural History Museum at Tring
en toonaangevend deskundige op het gebied van pigmentatie bij vogels/dieren. Hij schreef:

“De caroteenkleur in het verenkleed, zoals in veel ‘vinken’ (en andere vogelsoorten),
wordt bepaald door het voedsel, maar ook door hormonen. Mannetje en vrouwtje eten hetzelfde
maar ze vormen wel verschillende kleuren. Als de benodigde stoffen voor de opbouw
van de caroteenkleuren (rood en geel) in het voedsel ontbreken (bijvoorbeeld in volières),
dan kan het zijn dat het verenkleed verstoken blijft van de caroteenkleur.

Echter, in de vrije natuur is het niet waarschijnlijk dat de benodigde stoffen mankeren.
Vooral ook niet omdat de kruisbek zo’n gespecialiseerd dieet heeft: het bestaat voornamelijk
uit zaden van naaldbomen. Mannetjes en vrouwtjes eten dus vrijwel altijd hetzelfde.

Verder, de vogel op de foto van Inge heeft wel degelijk geel in het verenkleed,
dus het heeft de juiste stoffen ontvangen in het dieet. Omdat het dus waarschijnlijk een vrouw is,
bepalen de vrouwelijke hormonen dat het caroteen als geel wordt gevormd.

Jonge vogels zijn in beide geslachten geel (groen), maar in de mannen is vaak al wel
een gloed van rood te zien. Hoewel dit waarschijnlijk een vogel van vorig jaar is
(gebaseerd op de zoming in de vleugelveren), had deze toch al wel rood moeten laten zien
als het een mannetje was. We zullen het nooit zeker weten, maar ik denk dat het een vrouwtje is.”