Mieren van de Benelux

Mieren_Benelux.jpg

Auteur
Peter Boer

Tekeningen
Jadranka Njegovan

Foto’s
April Noble

Uitgave
Jeugbondsuitgeverij 2010
184 pagina’s, 17 x 24 cm
ISBN 978 90 5107 043 9
€ 10

Mieren van de Benelux

In de Benelux en de aangrenzende gebieden (over Noord-Frankrijk is weinig bekend) komen 106 soorten mieren voor. Al die soorten zijn te determineren aan de hand van Mieren van de Benelux, zowel werksters, wijfjes (waarvan sommige promoveren tot koningin) als mannetjes.

Zo eenvoudig is herkenning van veel mierensoorten overigens niet. Je zal ze op de een of andere manier moeten verdoven of doden om ze onder een loep met een vergroting van ca. twintigmaal te kunnen bekijken. Dan kan je typische kenmerken van de soorten onderscheiden. In de vele honderden determinatietekeningen zijn alleen de opvallende delen getekend, overbodige details zijn weggelaten. Foto’s helpen ook een handje bij de herkenning.

De uitvoerige beschrijving betreft niet alleen de lichaamsbouw, maar ook het nest, de leefomgeving, het gedrag en voedsel, de voortplanting, de kolonievorming, hun voorkomen en ook hoe je de ‘makkelijke’ soorten op het eerste gezicht kan herkennen. Het is een echte veldgids, een handig determinatiemiddel. Een boek met een verzorgde en, gelet op de ervaring van de auteur, betrouwbare opzet.

Het eerste gedeelte vond ik nog interessanter. Bij de beschrijvingen kom je allerlei verrassende wetenswaardigheden over dit sociale en nijvere diertje tegen. Zo oriënteren mieren zich op bakens om de meest geschikte voedselplekken terug te vinden. Daar kan ik me iets bij voorstellen. In de woestijn echter heb je geen ‘landschapskenmerken’ en daarom tellen woestijnmieren het aantal stappen dat ze maken!

Er bestaan in Nederland wel tweehonderd soorten mierenbroodjes: een voor mieren zeer voedzaam aanhangsel dat zaden en vruchten produceren om mieren te verlokken deze zaden mee te nemen en ze daardoor te verspreiden. Niet alleen planten gebruiken mieren, ook vogels: die wrijven hun veren tegen mieren of om luizen te bestrijden of om via mierenzuur een bedwelmende roes te krijgen.

Rode bosmieren (alle soorten rode bosmieren zijn in ons land wettelijk beschermd) verhuizen soms hun mierenhoop. Dat gebeurt na ‘verkiezingen’ die soms jarenlang duren. Het duurt trouwens ook enkele jaren voordat een mierennest, dat onder de grond wordt gebouwd, boven de grond zichtbaar wordt. En zo staan er heel veel interessante weetjes in over dit al door Koning Salomo aangeprezen insect: Ga tot de mier, gij luiaard, zie hare wegen en word wijs!

AdG, 31 augustus 2010