E-mail van Saskia van Rooy, dierenarts/jurist, 1 mei 2015

Vanaf 2013 t/m heden heb ik een grondig feitenonderzoek gedaan naar de activiteiten van zwanendrifters Piet Oostveen en zijn zonen alsook zwanendrifters Sjoerd Van der Stok en Herman van Elten. Ik heb hierbij - immer met gevaar voor eigen leven - vele ernstige strafbare feiten (o.a. grootschalige wildvang en illegale handel in wilde knobbelzwanen, illegaal leewieken van jonge knobbelzwanen op hoge leeftijd) ontdekt en op film vast gelegd. Ik heb honderden knobbelzwanen gefilmd die door de zwanendrifters Piet Oostveen en zijn zonen zwaar mishandeld waren. Ik legde vast dat zij bij honderden zwanen de slagpennen uit het bot van de vleugels trokken, vaak meerdere malen per jaar bij dezelfde zwanen. Ze gebruikten daarbij dusdanig grof geweld dat de vleugels van deze zwanen braken. Ik legde vast dat zij de vleugels van jonge knobbelzwanen zelfs nog op een leeftijd van 4 tot 5 maanden afknipten (leewiekten), terwijl het leewieken hen al vanaf 1996 verboden was. Het leewieken van jonge knobbelzwanen is alleen aan een dierenarts toegestaan en wel enkel tot een leeftijd van 2 dagen. 

Ik ontdekte dat alle eerdere rechterlijke uitspraken die in het verleden over het zwanendriften gewezen waren op feitelijk onjuiste gronden berusten, waardoor de legitimiteit van het zwanendriften als geheel is komen te vervallen. Ik legde daarnaast corruptie bij ambtenaren van het ministerie van EZ vast, die jarenlang alles in het werk stelden om de zwanendrifters ongemoeid hun illegale activiteiten voort te laten zetten en zelfs - hangende een strafrechtelijk onderzoek - regelgeving aanpasten zodat de zwanendrifters alsnog hun straffen zouden ontlopen. 

Ik ontdekte dat Staatssecretaris Bleker, Staatssecretaris Dijksma en oud minister Opstelten de Tweede Kamer 3x onjuist hadden geinformeerd over de zgn. "controles" die de NVWA de afgelopen jaren t.a.v. het zwanendriften had uitgevoerd. Ik ontdekte dat de voormalige AID en NVWA gedurende circa 50 jaar de zwanendrifters nimmer deugdelijk hadden gecontroleerd. Bij de weinige aangekondigde controles die de NVWA in 2012 en in 2013 wel uitvoerde, constateerde de NVWA vele ernstige strafbare feiten. De NVWA trad hiertegen echter niet op. Op grond van deze geconstateerde strafbare feiten had Staatssecretaris Dijksma de toenmalige ontheffingen direct dienen in te trekken, hetgeen zij naliet. Nog erger, zij verleende in oktober 2013 opnieuw nieuwe ontheffingen aan de zwanendrifters, zodat zij tot 2018 ongemoeid verder konden gaan met hun illegale praktijken. Ik deed in 2013 t/m heden vele tevergeefse meldingen van ernstige strafbare feiten bij de NVWA, locale politie en een handhaver van de provincie, die niets met deze meldingen deden. In 2014 belden Piet Oostveen en zijn zoon Bep Oostveen zelf een aantal malen de politie toen ik hen had gefilmd bij het plegen van strafbare feiten. De locale politie kwam ter plaatse en zei dat zij geen kennis, ervaring, tijd, capaciteit en middelen had om te handhaven. De politie weigerde om - op grond van de door mij vastgelegde beelden - direct handhavend op te treden en weigerde de zwanendrifters zelf in de gaten te houden, zodat zij 50 m verderop weer de jongen van wilde zwanen ongemoeid illegaal konden vangen en leewieken. 

Ik ben op 3 dec. 2013, 30 mei 2014 en op 3 juli 2014 door de familie Oostveen zwaar mishandeld. Ik deed van de mishandelingen van 3 dec. 2013 en 30 mei 2014 aangifte. De politie deed niets met de aangifte van zware mishandeling van 3 dec. 2014 en seponeerde de zaak. Over de aangifte van 30 mei 2014 heb ik pas onlangs bericht van het OM gehad dat Piet Oostveen voor de strafrechter moet komen, maar dat zijn zoon Bep Oostveen kennelijk - zoals immer tevoren bij mishandelingen door hem van andere personen het geval was -  weer de dans ontsprongen is. Zwanendrifter Herman Van Elten probeerde mij in 2014 te laten verongelukken door pogingen tegen mijn auto aan te rijden. 

Nadat ik steeds weer voor een dichte deur kwam te staan met mijn meldingen van strafbare feiten, nam ik in maart 2014 contact op met de Milieurecherche. Op grond van de door mij op camera vast gelegde strafbare feiten en op grond van de eigen waarnemingen van de Milieurecherche (die daarna volgden) besloot het OM in april 2014 een geheim strafrechtelijk onderzoek naar de activiteiten van de zwanendrifters te verrichten. Ik voorzag de recherche daarbij van vele feiten, tips en beelden. 

Ik heb enkele weken een presentatie aan de redactie van EenVandaag gegeven en mijn beelden vrij gegeven. Ik heb hen verder voorzien van alle documenten die ik hierover had verzameld en middels verzoeken op grond van de Wet Openbaarheid Bestuur had verkregen. Vanmiddag vertelde redacteur Jan Born op Radio 1 bij EenVandaag over de door mij vast gestelde bevindingen. Morgenavond, zaterdag 2 mei 2015 om 18.15 uur, is het TV programma op NPO 1 over dit onderwerp te zien, waarbij mijn beelden zullen worden getoond. Ik weet niet welke beelden ze uit mijn 12 TB-collectie hebben gekozen. Zie verder de website van EenVandaag alsook de website van de Expertgroep Klokkenluiders. Zie hieronder ook het persbericht van EenVandaag.

Hartelijke groetjes, ook namens 10000-en mishandelde en weerloze zwanen,
Saskia van Rooy


Persbericht van EenVandaag d.d. 1 mei 2015

Staatssecretaris Dijksma: “Zwanendriften verbieden”
Staatssecretaris Dijksma van Economische Zaken trekt per direct de ontheffing in van twee families die als enigen ontheffing hebben voor het ringen van zwanen waarbij strafbare feiten worden begaan en ernstige misstanden zijn geconstateerd. Zwanendrifters houden commercieel zwanen in de vrije natuur. De regels worden met voeten getreden. EenVandaag toonde beelden van de misstanden aan de staatssecretaris die het ‘onacceptabel’ vindt. Dijksma: “Ik trek de ontheffing onmiddellijk in. En we zullen de wet moeten wijzigen om te voorkomen dat het zwanendriften nog een beroep kan zijn in ons land.”

Intimidatie en mishandeling
EenVandaag kreeg via de Expertgroep Klokkenluiders contact met Saskia van Rooy, dierenarts en klokkenluider in deze zaak. Ze legde twee jaar lang alle misstanden vast op video. Van Rooy werd daarbij zelfs meerdere malen ernstig mishandeld door de zwanendrifters die hun laakbare praktijken niet vastgelegd wilden hebben. De zwanendrifters leewieken zelf jonge zwanen terwijl dit bij uitzondering alleen door een dierenarts mag gebeuren. Bij het leewieken wordt de helft van de vleugel verwijderd waardoor de zwaan niet meer kan vliegen. Praktisch alle in de vrije natuur gehouden broedzwanen zijn niet geleewiekt. Dat betekent dat eerdere rechterlijke uitspraken op onjuiste gronden zijn gebaseerd waardoor zwanendrifters ten onrechte zijn aangemerkt als houder cq eigenaar van de broedzwanen.

God noch gebod
De zwanendrifters mogen alleen met toestemming op andermans land komen maar ook daar trekken ze zich niks van aan. Bewoners en landeigenaren die zich hierover beklaagden bij de zwanendrifters werden bedreigd en zelfs ernstig mishandeld. “De beelden zijn confronterend en pijnlijk om te zien”, aldus staatssecretaris Dijksma. “De voorwaarden vragen om goed met dieren om te gaan en al die regels worden letterlijk met de voeten getreden, het lijkt alsof men van God noch gebod iets aantrekt.”

Ontheffing
Sinds 2008 is zwanendriften voor vlees, dons en veren officieel verboden. De zwanendrifters vonden echter een maas in de wet waarbij ze nog wel mochten zwanendriften als het om siervogels gaat.  Voor de ringplicht van zwanen heeft ministerie van Economische Zaken tot twee maal toe een ontheffing verleend voor vijf jaar. De laatst verleende ontheffing loopt in 2018 af. Ook mag er vanaf 2018 helemaal niet meer geleewiekt worden.

NVWA handhaafde niet, kamer onjuist geïnformeerd
Uit stukken in handen van EenVandaag blijkt dat de NVWA, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit tot en met 2013 helemaal niet handhaafde op het sinds 1996 verboden zelf leewieken. De NVWA veronderstelde ten onrechte dat leewieken door de zwanendrifters toegestaan was. Staatssecretaris Dijksma antwoordde begin 2013 de Tweede Kamer op vragen over misstanden bij het zwanendriften. Ze stelde dat er bij twee controles in 2012 geen misstanden waren geconstateerd. Brieven en rapportages van haar eigen NVWA tonen het tegendeel aan. Er werden zowel in april 2012 als mei 2012 vele strafbare feiten en misstanden, waaronder het illegaal leewieken en het zwart verkopen zonder factuur van wilde zwanen aan onbekende handelaren geconstateerd. De staatssecretaris gaat uitzoeken hoe het kan dat zij deze informatie blijkbaar niet had en de kamer daardoor niet van de juiste informatie voorzag.

Oncontroleerbaar
De dierenarts heeft bewijs voor het ongeoorloofd toe-eigenen van honderden wilde zwanen door de zwanendrifters. Klokkenluider Saskia van Rooy: “Ze zetten simpelweg een tatoeage op de snavel en claimen daarmee dat het dier en de nakomelingen hun eigendom zijn De zwanendrifters trekken de slagpennen uit het bot van de vleugels van duizenden wilde broedzwanen, waarbij vaak dusdanig grof geweld wordt gebruikt dat daarbij zelfs de vleugel breekt. De zwanendrifters handelen ook ’s avonds, in de nacht en in het weekend, waarbij controle onmogelijk is.”  Staatssecretaris Dijksma erkent dat controle vrijwel onmogelijk is: “Het is een fenomeen wat moeilijk te controleren is. Het bevindt zich in het veld, ver weg op momenten waarbij er geen inspecteur voor handen is.” De beelden van EenVandaag laten zien wat de inspectie zelf niet zag. “Het bewijsmateriaal, op beeld en in politierapporten, laat zien dat we actie moeten ondernemen,” aldus Dijksma, “Ik zal de ontheffingen intrekken. Ik voel de urgentie, en gaat u er maar vanuit dat we dat letterlijk zo snel mogelijk zullen doen.”

Omgekeerde wereld
e klokkenluider vond veelal geen gehoor bij de NVWA, politie of handhavers van het waterschap of de provincie. Toen de zwanendrifters echter aangifte tegen de klokkenluider deden vanwege ‘stalking’, werd wel onmiddellijk actie ondernomen. Dierenarts Van Rooy moet zich hier binnenkort voor verantwoorden bij de strafrechter. “Dit is de wereld op zijn kop”, aldus Sébas Diekstra, advocaat van de klokkenluider Van Rooy. “Onbegrijpelijk dat er wel direct een strafproces tegen mijn cliënte wordt gestart, terwijl justitie de zwanendrifters - die mijn cliënte ook nog eens hebben mishandeld - niet ter verantwoording roept.”?

Reactie zwanendrifters
De zwanendriftende familie Oostveen wilde niet voor camera reageren. Zij stellen dat de zwanen hun ‘lust en hun leven’ zijn en dat ze de zwanen onder hun hoede nooit opzettelijk pijn zouden doen.

Nationale Politie
Volgens het ministerie van Economische Zaken loopt er sinds april 2014 een groot strafrechtelijk onderzoek door de Nationale Politie naar de zwanendrifters en hun activiteiten.