191120 Warmdraaiende wulp

Wulp191119

Wulp191119A
* Wulp, Numenius arquata, Curlew, Courlis cendré, Großer Brachvogel *
Op een maisveld bij De Wilck liep deze wulp zich gisteren warm om daarna te gaan eten.

De melancholische roep van de wulp, die je ook ’s winters kan horen, roepen verlangens op.
Waarnaar? Ik weet het niet, maar zo overkomt mij dat. Naar het verleden, naar het geluk?
De baltszang heb ik slechts enkele malen gehoord, een machtige liefdessymfonie vol trillers.

Het gaat niet goed met de wulp, zoals met veel vogelsoorten op ons geïndustrialiseerde boerenland.
Er zijn nog zo’n 4500 broedparen in ons land, tussen 1990 en 2015 afgenomen met 40% (Sovon).
In Europa broeden circa 220.000 tot 360.000 paren. ’s Winters is Nederland het belangrijkste wulpenland,
dan pleisteren hier tussen de 700.000 tot 1 miljoen wulpen! Voornamelijk in het Waddengebied.

In de duinen is de wulp als broedvogel vrijwel verdwenen, waarschijnlijk door de vos.
Hoe anders was dat in de tijd van onze bekendste vogelaar, dr. Jac. P. Thijsse. Hij schreef in 1903:

“Wat heb ik die wulpen dikwijls verwenscht, maar wat houd ik veel van ze. Verwenscht,
omdat ik geen voet in de verboden duinen kan zetten, of ze vliegen luidkeels roepend hoog in de lucht
om mij heen, zoodat de koddebeiers merken, dat er onraad is en dan moet ik, om niet gesnapt te worden,
doodstil gaan liggen achter een berberis of onder een krom gewaaid dennetje.”

“Wanneer ge het voor over hebt, om uren achtereen in de duinen te gaan liggen, dan kunt ge van hun dansen
te zien krijgen. Want die wulpen houden er van, om in hun eentje boven op een duinrichel allerlei vertooningen te houden:
passen en sprongen, buigingen en wendingen en daarbij maakt de kromme snavel dan de gekste grimassen.
En dat wisselen ze dan weer af met mooie golvende speelvluchten, herinnerend aan ’t vliegen van roofvogels.”

Watersnippen191119
* Watersnip, Gallinago gallinago, Snipe, Bécassine des marais, Bekassine *
Telkens als in watersnippen zie, bekijk ik ze nauwkeurig of er een zeldzaam bokje tussen zit.
Kleiner, donkerder, kortere snavel. Soms zie je ook donkerder gekleurde watersnippen,
en dan moet je goed opletten. Belangrijk kenmerk is dat bokjes in de gele band boven hun oog
een donker boogje hebben, watersnippen hebben dat niet. Die hebben een lichte streep op hun kruin (foto).
Gisteren zaten er in de slootkanten aan de westkant van De Wilck zo’n dertig watersnippen.

IJsvogel181119
* IJsvogel, Alcedo atthis, Kingfisher, Martin-pêcheur d’Europe, Eisvogel *
Twee ijsvogels zaten elkaar maandag bij de Starrevaarthut achterna. Het vrouwtje kon ik ‘vangen’.

Huismus171119A

Huismus171119
* Huismus, Passer domesticus, House Sparrow, Moineau domestique, Haussperling *
Het is deze herfst veel stiller met tuinvogels dan in voorgaande jaren. Vooral minder huismussen.
In goed jaren foerageerden zo’n veertig musjes in onze tuin, dat werd steeds minder, tot nu toe max. vijf.
Ze pikken weinig zaadjes uit de voederautomaat, maar azen vooral op jonge bloemknopjes.
Foto’s zondag gemaakt, vrouwtje huismus bovenaan, mannetje daaronder.

Spreeuw171119
* Spreeuw, Sturnus vulgaris, Starling, Étourneau sansonnet, Star *
Rond het potje pindakaas groeit een jasmijn, waar spreeuwen graag uitrusten na hun snoeperij.

Wildeeend141119

Wildeeend191119
* Wilde eend, Anas platyrhynchos, Mallard, Canard colvert, Stockente *
Wilde eenden met een kleurafwijking. Eendenfokkers noemen dit ‘blauw wildkleur’.
Het is een vorm van verdunning, waardoor het zwarte pigment als blauwgrijs wordt waargenomen.
Foto’s deze week in De Wilck (boven), onder in Zevenhuizen (gisteren).

Tussen de wilde eenden zie je regelmatig eenden met een ‘egale’ kleurafwijking. Ik doel dan niet
op eenden met opvallend anders gekleurde delen op hun lijf, gevolg van kruisingen tussen tam en wild.

Hein van Grouw, curator vogels van het befaamde Natural History Museum in Tring, schreef me
“dat al die kleurafwijkende wilde eenden zeker geen ontsnapte kweekvogels hoeven te zijn.
Dit zijn allemaal eenden die gewoon in het wild zijn geboren. Echter, de populatie wilde eenden
heeft genetisch allerhande kleurmutaties in hun genotype, die constant opnieuw zichtbaar worden.
Veel ‘kleurslagen’ die nu in tamme eenden worden gehouden, werden vaak als eerste gezien
in een ‘wilde’ wilde eend. Een dergelijk dier werd dan mogelijk gevangen om mee te fokken.
Later kwamen die genen dan terug in de populatie als gedomesticeerde eenden paarden met wilde eenden.”

Groenespecht201119
* Groene specht, Picus viridis, European Green Woodpecker, Pic vert, Grünspecht *
Vrouwtje (want zwarte baardstreep zonder rood) groene specht vanmorgen in Zevenhuizen.

 
***
Recensie
Raven en Kraaien
Eksters en Gaaien

Johan Boussauw, bitbook.be 2019, ISBN 978 90 8298 567 2, € 25
Een boek vol anekdotes en sterke verhalen over kraaiachtigen in het verleden.
Klik hier voor een uitgebreide bespreking.