Beemden en bouwlanden

Beemden_Bouwlanden.jpg 

Auteur
Wim Denslagen

Uitgave
NAi Uitgevers 2011
i.s.m. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed
170 pagina’s, 15 x 23 cm.
ISBN 978 90 5662 828 4
€ 19,95

***
ZOET & ZOUT
Water en de Nederlanders

Ook bij NAi Uitgevers is in 2012 een fraai boek verschenen over ‘water door de eeuwen heen’ door kunsthistoricus Maartje van den Heuvel, en een beschrijving van journalist Tracy Metz over de metamorfose van het Nederlandse landschap en hoe we zoeken naar nieuwe manieren om met het water te leven.
23,5 x 28 cm, 296 pagina’s,
ISBN 978 90 5662 847 5, € 29,50

Beemden en bouwlanden
Het verdwijnende boerenlandschap
Een flink gedeelte van het gebied dat bijna dagelijks voor Vogeldagboek wordt doorkruist, is agrarisch. Dergelijke streken bezitten nog steeds veel natuurwaarden, maar natuurbeschermers maken zich grote zorgen om het Nederlandse agrarische landschap.

Dat is ook geen wonder wanneer men bedenkt dat in dertig jaar tijd een half miljoen hectare open landschap is verdwenen, waarvan de helft in de Randstad. Dat is 44 hectare per dag! (bron: Adriaan Geuze, landschapsarchitect).

En wat nog resteert van dit landschap is minder interessant dan vroeger. Want grootschalige geïndustrialiseerde landbouw, maar ook de ontwikkeling van nieuwe natuur op voormalige landbouwgronden, leiden ertoe dat de overblijvende agrarische gebieden steeds verder versnipperen en degenereren.

In het boek Beemden en bouwlanden beschrijft Wim Denslagen (hoogleraar en architectuurhistoricus) hoe het denken over het boerenlandschap de afgelopen decennia is veranderd. Steeds vaker staat het traditionele platteland ter discussie.

Sommigen schilderen het af als een nostalgisch en achterhaald beeld, een anachronisme dat aan nieuwe ontwikkelingen in de weg staat, terwijl anderen juist een grotere plaats willen toebedelen aan het kleinschalige traditionele platteland (denk daarbij bijvoorbeeld aan de Vereniging Nederlands Cultuurlandschap en haar directeur Jaap Dirkmaat).

Denslagen beschrijft hoe beeldvorming, mythen en idealen de waardering voor het agrarische gebied in ons land kleuren, zowel in het verleden als nu. Daarbij maakt hij gebruik van de beelden van generaties landschapsschilders, schrijvers, dichters en fotografen. In het boek is een deel van deze beelden opgenomen, een welkome aanvulling op de tekst.

Hoewel dit geen natuurboek in de strikte zin van het woord is, zorgt lezing ervan wel voor meer inzicht in één van de netelige kwesties van het hedendaagse natuurbeleid, namelijk de vraag of iets als agrarisch natuurbeheer wel kan bestaan.

Ronald Klingers, 8 augustus 2012